Στην Αργεντινή, τα δεκάρια ή τους playmaker, όπως συνήθως τους λέμε, τους αποκαλούν «γάντζους» (enganche), ενώ στη γειτονική μας Ιταλία, υπάρχει μια διμερής διάκριση για τους playmaker. Υπάρχουν από τη μια οι «τρεκαρτίστας» (trequartistas, δηλαδή χαφ 3/4), όπως ο Τότι και ο Ντελ Πιέρο και από την άλλη οι «ρετζίστα», οι οποίοι παίζουν πιο βαθιά στη μεσαία γραμμή και βασικό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας είναι ο Αντρέα Πίρλο. Όπως και αν έχει, είτε τους αποκαλούμε «γάντζους», είτε «ρετζίστα», είτε «τρεκαρτίστα», είτε απλά playmaker, αυτό που έχει σημασία είναι, πως αυτής της κατηγορίας οι παίχτες, τα τελευταία χρόνια έχουν, δυστυχώς, εξελιχθεί σε είδος υπό εξαφάνιση.
Ένας από τους τελευταίους «γάντζους» και κλασσικό παράδειγμα της αργεντίνικης σχολής ποδοσφαίρου, που καθιέρωσε από το παγκόσμιο κύπελλο του 1966, ο Χουάν Κάρλος Λορένσο, ο οποίος και εφάρμοσε το 4-3-1-2, που απαιτεί ένα κλασσικό δεκάρι πίσω από τους δύο σέντερ φορ, είναι ο Χουαν Ρομάν Ρικέλμε. Ένας αρτίστας, ένας καλλιτέχνης του ποδοσφαίρου, που όπως και οι περισσότεροι παίχτες της θέσης του, δεν ταιριάζουν στο σύγχρονο ποδόσφαιρο, στο οποίο τα βασικά χαρακτηριστικά, είναι η μυική δύναμη και η ταχύτητα και όχι τόσο η ντρίπλα και το στατικό, αλλά θεαματικό ποδόσφαιρο. Ο Χόρχε Βαλντάνο είχε πει κάποτε για τον Ρικέλμε: «Στο μυαλό του Ρικέλμε, διασώζεται η ανάμνηση του ποδοσφαίρου όλων των εποχών. Είναι ένας παίχτης της εποχής, που η ζωή είχε αργούς ρυθμούς και βγάζαμε τις καρέκλες έξω στους δρόμους, για να παίξουμε με τους γείτονες». Ο Ρικέλμε, είναι πράγματι ο κλασσικός «γάντζος», ένας αρτίστας, που δεν τρέχει σε όλο το γήπεδο ούτε πιέζει και το στυλ παιχνιδιού του παρόλο που ενθουσιάζει, δεν είναι αποδοτικό. Γι αυτό στη Μπαρτσελόνα, δεν μπόρεσε να κάνει κάτι το ιδιαίτερο. Εκτός Αργεντινής μόνο με τη Βιγιαρεάλ «κόλλησε». Το στυλ του παιχνιδιού του, είναι πλέον αποδεκτό μόνο στην Αργεντινή, γι αυτό το λόγο διαπρέπει ακόμα και στα 33 του χρόνια, στην αγαπημένη του Μπόκα.
Ο Ρικέλμε είναι απλά, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, από μια θέση, που κάποτε ήταν βασική για το ποδόσφαιρο και για όλα τα συστήματα, σήμερα όμως, στην εποχή της σκοπιμότητας, που τα πάντα θυσιάζονται στο βωμό του αποτελέσματος και του χρήματος, που βρίσκεται λίγο πιο πίσω αλλά παίζει το βασικότερο ρόλο, τα δεκάρια, οι playmaker, δεν έχουν θέση και σιγά σιγά χάνονται. Μόνο οι Αργεντίνοι, που ουσιαστικά «γέννησαν» αυτή τη θέση, είναι αθεράπευτα ρομαντικοί και αρνούνται να δεχτούν ένα ποδόσφαιρο χωρίς τους «γάντζους». Αυτό συμβαίνει, ίσως επειδή στην Αργεντινή και γενικότερα στη Λατινική Αμερική, το ποδόσφαιρο δεν το χαρακτηρίζει αυτός ο άκρατος και φρικτός επαγγελματισμός, που επικρατεί στο ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό γίγνεσθαι.
Ένα ακόμα στοιχείο που επιβάλλει την εξαφάνιση των playmaker, πέρα από το γεγονός ότι πλέον το ποδόσφαιρο έχει ως βασικά χαρακτηριστικά, τη μυική δύναμη και την ταχύτητα, είναι και τα συστήματα που πλέον χρησιμοποιούν οι προπονητές. Αυτό το 4-3-1-2, ή αλλιώς 4-4-2 με ρόμβο στο κέντρο, που χρησιμοποίησε ο Χουαν Κάρλος Λορένσο στην εθνική Αργεντινής, στο Μουντιάλ του 1966, δε χρησιμοποιείται πια, σχεδόν από κανέναν προπονητή. Έχει επικρατήσει το 4-3-3, το 4-2-3-1, όπου και πάλι ο ένας από τους τρεις μεσοεπιθετικούς, δεν έχει καμία σχέση με τα παλιά δεκάρια και το 4-4-2, στο οποίο βασικό ρόλο παίζουν οι ακραίοι, η ταχύτητα δηλαδή πάνω στον...«ασβέστη».
Τα δεκάρια, οι playmaker, οι «γάντζοι», οι «τρεκαρτίστας» χάνονται, είτε το θέλουμε είτε όχι. Πλέον στη μόδα έχουν έρθει τα οχτάρια ή αλλιώς οι box to box παίχτες, οι ποδοσφαιριστές δηλαδή που έχουν τόσο ανασταλτικές όσο και δημιουργικές αρετές και μπορούν να μεταφέρουν τη μπάλα από τη μία περιοχή στην άλλη. Ο Τσάβι και ο Ινιέστα είναι τα καλύτερα παραδείγματα αυτής τη θέσης. Άντε να επιβιώσουν και αυτοί οι παίχτες, που οι Ιταλοί τους αποκαλούν ρετζίστα και μικρή διαφορά έχουν από τα οχτάρια. Από την άλλη, τα δεκάρια έχουν μεταλλαχθεί σε μεσοεπιθετικούς οι οποίοι δεν μένουν ακίνητοι στην περιοχή, ανάμεσα στα σέντερ φορ και τα αμυντικά χαφ, αλλά βγαίνουν στα άκρα ή καλύτερα ξεκινώντας από τα άκρα, συγκλίνουν στον άξονα. Το σύγχρονο, υπερβολικά επαγγελματικό και καθόλου ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, δεν αντέχει τα δεκάρια, τα οποία χάνονται παίρνοντας μαζί τους και μεγάλο μέρος του θεάματος. Πλέον, όποιος Ρικέλμε γεννιέται, θα είναι μία μελαγχολική φιγούρα, που θα βασανίζεται επειδή γεννήθηκε σε λάθος εποχή. Εκτός και αν αλλάξουν τα πράγματα και το ποδόσφαιρο, ανακτήσει έστω και σε ένα μικρό ποσοστό, τον ρομαντικό και ερασιτεχνικό του χαρακτήρα. Αυτόν τον ρομαντικό και ερασιτεχνικό χαρακτήρα, που χάθηκε μαζί με τις αλάνες, που δεν υπάρχουν σχεδόν σε καμία ευρωπαϊκή χώρα πια. Ευτυχείτε!!
Ο Ρικέλμε είναι απλά, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, από μια θέση, που κάποτε ήταν βασική για το ποδόσφαιρο και για όλα τα συστήματα, σήμερα όμως, στην εποχή της σκοπιμότητας, που τα πάντα θυσιάζονται στο βωμό του αποτελέσματος και του χρήματος, που βρίσκεται λίγο πιο πίσω αλλά παίζει το βασικότερο ρόλο, τα δεκάρια, οι playmaker, δεν έχουν θέση και σιγά σιγά χάνονται. Μόνο οι Αργεντίνοι, που ουσιαστικά «γέννησαν» αυτή τη θέση, είναι αθεράπευτα ρομαντικοί και αρνούνται να δεχτούν ένα ποδόσφαιρο χωρίς τους «γάντζους». Αυτό συμβαίνει, ίσως επειδή στην Αργεντινή και γενικότερα στη Λατινική Αμερική, το ποδόσφαιρο δεν το χαρακτηρίζει αυτός ο άκρατος και φρικτός επαγγελματισμός, που επικρατεί στο ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό γίγνεσθαι.
Ένα ακόμα στοιχείο που επιβάλλει την εξαφάνιση των playmaker, πέρα από το γεγονός ότι πλέον το ποδόσφαιρο έχει ως βασικά χαρακτηριστικά, τη μυική δύναμη και την ταχύτητα, είναι και τα συστήματα που πλέον χρησιμοποιούν οι προπονητές. Αυτό το 4-3-1-2, ή αλλιώς 4-4-2 με ρόμβο στο κέντρο, που χρησιμοποίησε ο Χουαν Κάρλος Λορένσο στην εθνική Αργεντινής, στο Μουντιάλ του 1966, δε χρησιμοποιείται πια, σχεδόν από κανέναν προπονητή. Έχει επικρατήσει το 4-3-3, το 4-2-3-1, όπου και πάλι ο ένας από τους τρεις μεσοεπιθετικούς, δεν έχει καμία σχέση με τα παλιά δεκάρια και το 4-4-2, στο οποίο βασικό ρόλο παίζουν οι ακραίοι, η ταχύτητα δηλαδή πάνω στον...«ασβέστη».
Τα δεκάρια, οι playmaker, οι «γάντζοι», οι «τρεκαρτίστας» χάνονται, είτε το θέλουμε είτε όχι. Πλέον στη μόδα έχουν έρθει τα οχτάρια ή αλλιώς οι box to box παίχτες, οι ποδοσφαιριστές δηλαδή που έχουν τόσο ανασταλτικές όσο και δημιουργικές αρετές και μπορούν να μεταφέρουν τη μπάλα από τη μία περιοχή στην άλλη. Ο Τσάβι και ο Ινιέστα είναι τα καλύτερα παραδείγματα αυτής τη θέσης. Άντε να επιβιώσουν και αυτοί οι παίχτες, που οι Ιταλοί τους αποκαλούν ρετζίστα και μικρή διαφορά έχουν από τα οχτάρια. Από την άλλη, τα δεκάρια έχουν μεταλλαχθεί σε μεσοεπιθετικούς οι οποίοι δεν μένουν ακίνητοι στην περιοχή, ανάμεσα στα σέντερ φορ και τα αμυντικά χαφ, αλλά βγαίνουν στα άκρα ή καλύτερα ξεκινώντας από τα άκρα, συγκλίνουν στον άξονα. Το σύγχρονο, υπερβολικά επαγγελματικό και καθόλου ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, δεν αντέχει τα δεκάρια, τα οποία χάνονται παίρνοντας μαζί τους και μεγάλο μέρος του θεάματος. Πλέον, όποιος Ρικέλμε γεννιέται, θα είναι μία μελαγχολική φιγούρα, που θα βασανίζεται επειδή γεννήθηκε σε λάθος εποχή. Εκτός και αν αλλάξουν τα πράγματα και το ποδόσφαιρο, ανακτήσει έστω και σε ένα μικρό ποσοστό, τον ρομαντικό και ερασιτεχνικό του χαρακτήρα. Αυτόν τον ρομαντικό και ερασιτεχνικό χαρακτήρα, που χάθηκε μαζί με τις αλάνες, που δεν υπάρχουν σχεδόν σε καμία ευρωπαϊκή χώρα πια. Ευτυχείτε!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου